België verwelkomt ons met een kanjer van een jetlag en corona voor 3/4 van het gezin. Buiten is het grijs en nat, binnen hangen we het vol kerstlichtjes. Tijdens een slapeloze jetlagnacht rijg ik filmpjes en foto’s van Mexico aaneen tot 4 minuten Mexico. Ik krijg warm door er naar te kijken.
We verkassen van het dorp naar een huis op het strand voor onze laatste dagen. Het huis is heel basic, beton, 3 slaapkamers, een buitendouche en keukenhok maar wat een omgeving. Tussen de palmbomen, onze tenen in het zand met enkel de bonkende oceaan voor onze deur. We treffen er David met dochter Manou en vriendin Annahid en Rieke en Timo, een deel van onze Duitse familie van vorige week. Er hangt een goeie vibe in huis. Iedereen doet waar hij zin in heeft. De opties zijn beperkt, er worden spelletjes gespeeld onder de palapa, gekletst, gezwommen, gesurft en gekookt. Wanneer de groenten of het bier op zijn tuctuct er iemand naar het dorp om de voorraden aan te vullen.
We genieten intens van deze afgelegen plek en van het gezelschap. Vooral de avonden zijn bijzonder. Wanneer het donker wordt op het strand licht het plankton op in de branding en trekt een fluorescerende band over het water. Het strand van Barra de la Cruz is niet alleen bekend om zijn golf maar ook als strand waar veel zeeschildpadden aan land komen om eieren te leggen. Vooral de Laoud is hier aanwezig, een reusachtige zeeschildpad met lederachtig schild. ‘s Ochtends lopen de sporen van de schildpadden als dikke tractorsporen over het zand. Eén avond hebben we geluk en ontmoeten een gigantische Laoud op het strand. We blijven achter haar en gebruiken geen “wit licht” om haar niet te desoriënteren of af te schrikken. Het is ongelooflijk om te zien. De schildpad meet anderhalve meter en lijkt helemaal in trance. Ze legt wel 60 eieren in een diepe put die ze heeft gegraven. De eieren worden onmiddellijk gecollecteerd door iemand van het schildpaddencentrum. We helpen met de eieren opvangen en zijn zwaar onder de indruk door het grote primitieve dier. Instinctief gooit ze de put terug dicht, verbergt haar spoor en zwoegt terug naar de oceaan. De schildpadden leggen hun eieren op hetzelfde strand als waar ze zelf uit het ei zijn gekomen, een wonderlijk gebeuren. Hoe kunnen ze de weg terugvinden? Het heeft met magnetisme te maken en ook met de samenstelling van het zand op het strand. Deze is uniek voor elk strand. Wanneer ze uit het ei komen en door het zand kruipen wordt de blauwdruk van het zand in hun systeem gekalibreerd. Ik vind dat zeer indrukwekkend en ben grote fan van de zeeschildpadden.
Het dorp beleeft een wilde week. Elke avond is er muziek, vuurwerk en wordt er ergens gefeest. Wij blijven vooral op ons domein en brengen slechts af en toe een bezoek aan de festiviteiten. De rodeo en een avond ten voordele van de plaatselijke fanfare. Veel couleur local en veel bier.
De dagen vliegen voorbij en plots is daar onze laatste dag. Op 29 december genieten we overdag nog van de mooiste baai van Mexico. We gaan kajakken in de vroege ochtend, zien de roggen opspringen uit het water (en een man met emmer een schildpaddennest leegroven) en surfen in de namiddag. Voor onze laatste uren in de Pacifische Oceaan krijgen we het begin van een nieuwe swell, een mooie cleane golf waar we ons ondertussen een beetje op kunnen lanceren.
‘s Avonds – Bart bakt eerst nog frieten voor iedereen – zetten we de terugtocht in. Met de camionette naar Huatulco, de nachtbus naar Oaxaca en van Oaxaca naar Mexico city, Amsterdam, Brussel.
Het voelt onwezenlijk om het Mexico hoofdstuk en onze reis af te sluiten. Al die maanden van intens samen en buiten leven. Ik denk dat ik dat nog het meeste zal missen. Elke ochtend wakker worden door oceaan of vogelgeluiden en met Bart koffie drinken op een mooie plek in de buitenlucht. De kinderen zien opgaan in een nieuwe omgeving, hun zien groeien in hun omgang met anderen, hun uren zien tekenen, schelpen rapen, zich bezighouden met een prul en een wifi radar ontwikkelen om hun series en films te downloaden. Ik mis het leven samen onderweg nu al, de kleuren van Mexico en het prachtige licht maar ben vooral heel dankbaar voor de 9 maanden met mijn favoriete bubbel.
De swell is vertrokken en zo ook de vloot surftoeristen. Weg zijn de witgeschilderde gezichten op het water, de retrobusjes, de agressieve vaders uit California met hun vinnige zoontjes en de vriendelijke surfers met hun tips en goede raad. Ik denk joepie, alle golven voor mij! Maar ja, er zijn nauwelijks nog golven. De eerste dagen een beetje en dat is feest maar daarna is het over en uit en is er enkel nog een schuimende branding.
Het dorp zonder surf dwingt ons tot iets waar we thuis of op vakantie moeilijk toe in staat zijn, absoluut niets doen. We lezen, eten, kaarten en turen naar de baai. Deze ziet er elke dag anders uit. De ene dag is het water groen en schuimig en krioelt het van de vissen onder het wateroppervlak en van de happende pelikanen er net boven. De volgende dag is het water glashelder en kwallensoep. Daarna zijn de kwallen weg en zie je vanop het strand zwermen vissen door de heldere golven schieten.
Niets lijkt op vorige week, toen was de baai een toneel met hoge golven, barrels en demonstraties van alle niveaus. We blijven 5 nachten in pepe’s cabanas in het dorp en morgen verhuizen we naar een plek op het strand.
Het is thuiskomen bij pepe. We rollen onze plastieken mat uit, hangen de hangmat op en richten onze cabana in. We eten bijna elke avond in hetzelfde restaurant, las Gemellas, waar Ramon in love is met de chihuahua van de vijfjarige kleindochter. Hij stopt het beestje stiekem stukjes vlees toe zodat ze op zijn schoot blijft liggen. Tot de kleindochter er genoeg van heeft en het hondje als een sjakos onder haar arm zwiert. Nanou is in de ban van de TV die er hangt. Elke avond wordt Harry Potter uitgezonden, Nanou haar favoriete film.
Het dorp is een aardeweg tussen de palmbomen, het is er ondanks zijn kleine bevolking nooit stil, er is muziek van vroeg tot laat, om 3u kraait de eerste haan en daarmee is de nachtrust officieel voorbij, er is geen mobiel internet en alles is in handen van de dorpsgemeenschap. Geen Europese of Amerikaanse investeringen, geen overbodige infrastructuur en daarmee vaak ontzieling van een paradijselijke plek. Het dorp profiteert van de toeristen en er is basic infrastructuur maar het wordt geen Puerto Escondido. Er is ook een meer grimmige kant. Pepe van onze pepe’s cabanas ligt in het ziekenhuis met schotwonden. Een paar weken geleden werd hij in het hoofd geschoten door maffia omdat hij geen grond wil verkopen aan hen. De cabanas werden ook al platgebrand.
Het is geen liefde op het eerste gezicht met Puerto Escondido. Het stadje is de meest populaire surfplaats in Mexico en favoriet vakantieoord voor Mexicanen in de eindejaarsweken. Het is er druk, duur en alle hostels zijn vol. Op 1 na, waar we voor 1000 peso’s (onze duurste overnachting in Mexico) een stoffige cabana kunnen huren. De stranden zijn vol. De beginnersgolf ligt vol planken. De kleine baaien zijn privé of moeilijk te bereiken. En het voelt niet meer Mexicaans of authentiek. Op elke hoek van de straat kan je cappuccino drinken en er zijn meer yogastudio’s dan taqueria’s. Geen goed teken dus…
We wandelen een paar kilometer naar een stuk strand dat niet overbevolkt is nabij een centrum voor tortugas. Plots stromen veel mensen het strand op en gaan linea recta naar het schildpaddencentrum. Er worden ook hier babies uitgezet maar anders dan in andere plaatsen waar we geweest zijn kan je hier voor 100 pesos een tortuga kopen en persoonlijk vrijlaten op het strand. We slaan het van op een afstand gade en zien ver in zee een grote kolom water opspuiten. Een walvis!
Puerto Escondido, het werd ook geen liefde op het tweede gezicht. We beslissen morgen te vertrekken. Familieoverleg. Wat gaan we doen de komende dagen. Nog een lagune bezoeken in Chacahua of terug naar Barra de la Cruz, ons klein paradijs voor de ultieme chill. De blondies kiezen unaniem voor Barra en chill. En dat wordt de final destination.
Vandaag geen excursie, geen wekker, geen kinderen uit bed trommelen. Er wordt uitgeslapen, Ramon maakt koffies voor ons, Nanou zit op de wifi en belt een vriendin. We checken uit tegen 11u, zetten onze bagage in de gang tot vanavond en trekken richting busstation. Vandaag is marktdag in Zaachila en dan staat daar de befaamde barbacoa op het menu. Barbacoa is traaggegaard vlees. Elke donderdag wordt die in Zaachila op een traditionele manier bereid. Om 2u ‘s ochtends wordt in een put met stenen een vuur aangestoken. Wanneer de stenen gloeiend heet zijn worden er avocado blaren op gelegd en daar bovenop komt het vlees, ook in bladeren gewikkeld. De oven wordt met bladeren en aarde dichtgemaakt en het vlees blijft 8u garen. Klaar tegen lunchtijd. Wij schuiven rond 13u aan een tafeltje, bestellen taco’s en consommé met barbacoa en likken de vingers. Zo lekker hebben we dit nog niet eerder gegeten. Het is super mals en vet en zout en rook en … hemels!
Na de lunch keren we terug naar Oaxaca waar we op de marktjes nog een paar souvenirs kopen en coole t-shirts bij één van de straatartiesten die we via Instagram konden tracen.
We scoren ook karton voor de fietsen. En een grote rol plastic. Na Oaxaca komen we geen steden met fietswinkels meer tegen. Dus reizen we de laatste weken met extra bagage, een groot pakket karton.
Na een laatste chocomelk op de markt halen we onze bagage op en nemen een taxi naar het busstation voor de nachtbus naar Puerto Escondido.
Gisteren stenen ruïnes vandaag stenen watervallen. We brengen een bezoek aan Hierve el Agua. Letterlijk ‘het water kookt’. De zogenaamde ‘versteende watervallen’ die uitkijken over de Tecolutla Vallei in Oaxaca zijn in werkelijkheid een verzameling natuurlijke rotsformaties die een prachtig landschap creëren.
Het landschap is ontstaan door een proces dat bekend staat als karstificatie. In het geval van Hierve el Agua is dit veroorzaakt door mineraalrijk water dat uit het midden van de rotsen borrelt en gedurende miljoenen jaren langzaam over de kliffen heen is verkalkt.
De bronnen waar het water vandaan komt zijn nog steeds actief en het water komt nog steeds uit de rotsen, zij het niet op kooktemperatuur zoals de naam van de site doet vermoeden. Bovenaan de “watervallen” liggen drie poelen, vol met water dat rijk is aan mineralen zoals calcium, magnesium en zwavel. Het zijn infinity pools in een waanzinnig decor.
We bezoeken Hierve el Agua met een georganiseerde tour. We delen ons busje met 2 francaises, een zeer jolige Nederlander en een Mexicaanse dame. De tocht naar Hierve el Agua is prachtig. De vallei doet denken aan een westerndecor. Droog, cactussen, omgeven door oranje rotsformaties en bergen.
Inbegrepen in het pakket zitten ook een bezoek aan een Mezcal brouwerij en een traditionele wolweverij en een stop bij de Arbol del Tule, een boom van meer dan 2000 jaar oud.
De boom is prachtig en heeft een stam die zich eindeloos lijkt op te splitsen en een omtrek heeft van 62 meter. In de takken wordt uiteraard ergens Jezus afgebeeld.
Echt onder de indruk zijn we van de uiteenzetting die we krijgen in een traditionele wolweverij in Teotitlán. Teotitlán is wereldwijd bekend om de productie van ambachtelijk geweven wollen tapijten. De weverij die we bezoeken telt 36 medewerkers, elk heeft zijn of haar eigen weefgetouw. De voorbereiding van de tapijten begint met het handmatig borstelen van de wol en het spinnen van de draad in klossen wol.
Om de wol te kleuren worden enkel natuurlijke middelen gebruikt. De verschillende tinten rood worden bijvoorbeeld verkregen door een parasiet die op cactussen leeft te koken en te vermalen.
Om de kleuren te fixeren worden ook natuurlijke middelen gebruikt. Elk kleur heeft een eigen fixeermiddel. En dan komt het weven, een huzarenwerk. Aan een groot tapijt wordt 75 dagen gewerkt, 9 uur per dag. Draad per draad wordt volgens een patroon door het weefgetouw gehaald. Prachtig zijn ze!
Onze dag eindigt in een Mezcal brouwerij. En hoe uitgebreid en persoonlijk het er in de weverij aan toe ging, zo snel en onpersoonlijk gaat het in de Mezcal brouwerij. Onze gids ratelt zijn verhaal af in onberispelijk Engels en vliegt door het ganse ambachtelijke proces van mezcal maken. De uiteenzetting eindigt met een proeverij. 4 kleine plastic bekertjes mezcal en de rondleiding is afgelopen.
We rijden in de avondzon terug naar Oaxaca, beautiful day!
Vandaag gaan we nog eens de archeologische toer op en bezoeken de site van Monte Alban. We nemen een vroege bus om 9u en zijn een kwartier voor de site opengaat ter plekke.
Monte Alban, Unesco werelderfgoed, is de hoofdstad van de cultuur van de Zapoteken. De hoofdstad bloeide dertien eeuwen lang, van het jaar 500 v. Chr. tot 850 n. Chr. Daarna viel de bevolking wellicht door droogte terug. Monte Albán is de naam die de Spanjaarden gaven aan de geïsoleerde, steile berg waarop de stad stond. De terrassen, dammen, kanalen en piramiden van Monte Albán werden letterlijk uitgehouwen uit de berg.
We zijn vroeg en voor een kort moment hebben we we de site voor ons alleen. De afmetingen en de droge bergen rondom zijn indrukwekkend.
Na de middag zijn we terug in Oaxaca en zetten ons opnieuw aan een sneukeltoer. Hoogtepunt is de Pasillo de Humo (letterlijk: “hal van de rook”) in de Mercado 20 de Noviembre. Aan beide kanten van de rokerige hal staan barbecues en wordt vlees verkocht. Je kiest je vlees, krijgt een fiche en neemt plaats aan 1 van de gemeenschappelijke tafels, voor side dishes en drankjes moet je telkens bij andere verkopers zijn die tussen de tafels lopen. Het lijkt allemaal zeer hectisch maar het verloopt ongelooflijk georganiseerd. In no time krijgen we een mand geroosterd vlees, salsa, salades, geroosterde cactus en biertjes/ sapjes. Het is super lekker en spotgoedkoop.
Verder drinken we de lekkerste chocolademelk met een vleugje kaneel en amandel. De bonen worden ter plekke gemalen samen met de kaneelstokken en de geroosterde amandelnoten. De rest van de namiddag stappen we door de stad, bezoeken een galerij met stencils, drinken een lekkere mezcal cocktail in een bike bar en eten in een toeristenhol. Hamburgers voor de kiddies, Daar zijn ze heel blij mee na een dag als vandaag.
De nachtbus kronkelt zich een weg langsoneindig veel bochten door de bergen naar Oaxaca. We slapen allen bijzonder goed en komen rond 8u aan in de stad. Uitgeslapen zou ik niet durven zeggen maar wakker genoeg voor een dagje stad. Na een paar weken +30 graden zitten we eindelijk opnieuw in de bergen in aangename temperaturen.
Oaxaca dat is opnieuw fel gekleurde gebouwen, iconische kerken maar ook cactussen, agaveplanten, kerstversiering en muren vol politieke en sociale boodschappen. En the best food! Mole en mezcal zijn hier de typische lekkernijen maar eigenlijk is alles lekker. We eten en drinken ons de stad door, mole, koffie, mezcal, gefrituurde sprinkhaantjes, tejate (the drink of the gods, een brouwsel van gefermenteerde cacaobonen, maïs en mamey fruit, een soort lokale recovery shake).
We nemen de stad op, vertrekkend van de Zocalo, het centrale plein en duiken onmiddellijk de verschillende markten in, de Mercado Benito Juárez, Mercado 20 de Noviembre. Waw, wat een bombardement van kleuren, geuren en lekkernijen. We kopen chocolade, molepasta en gefrituurde sprinkhanen. We proeven verschillende afmetingen en kiezen voor de op één na kleinste. Die zien er ook niet zo sprinkhanig uit en smaken vooral naar geroosterde look en limoen.
De straten in Oaxaca zijn vervuld van street art. Loop willekeurig enkele straten in en je vindt kleurige murals, stencils en graffiti. Opvallend is de kwaliteit van de kunst die in de straten te vinden is. Veel van de kunstwerken verfraaien de straten niet alleen, maar geven ook een scherp sociopolitiek commentaar. Ze herinneren voorbijgangers aan de problemen waarmee Oaxaca, en Mexico in het algemeen, te kampen hebben – politieke onderdrukking, armoede, migratie, bedreigingen voor de inheemse bevolking en milieuschade, om er maar een paar te noemen.
Na 10 dagen is het bijna onwezenlijk om te vertrekken uit Barra de la Cruz. Zo lang zijn we nergens gebleven. We gaan nog een laatste keer surfen bij zonsopgang vergezeld door Ramon die plots met zijn T-shirt binnenstebuiten bij de fietsen staat. Ik ga mee, ik wil iedereen nog eens zien. Nanoutje blijft vredig ronken in hare cabana.
We nemen afscheid van onze Duits-Nederlandse-Mexicaanse familie. De 10 dagen waren heel fijn en het afscheid valt ons zwaar. We hebben heel hard genoten van hun gezelschap, hun vriendschap en van hun vrije geesten.
Een collectivo brengt ons naar Huatulco waar we tickets voor de nachtbus naar Oaxaca kopen. Het is ondertussen 13u, de bus vertrekt om 24u. Een ganse dag ligt nog voor ons. Er is honger en er is een goeie taqueria aan de supermarkt – weten we omdat we al 2 keer in Huatulco zijn geweest om extra cash af te halen. De taqueria is er niet vandaag maar er staat wel een grote rokende barbecue onder een tent en wat volk dat staat te wachten. We kunnen er niet eten maar wel vlees kopen in de supermarkt en het gratis laten roosteren! Bart en de kiddies gaan naar de supermarkt, ik blijf buiten bij de rugzak. Het neemt tijd maar na een klein uurtje hebben we een grote zak vol geroosterd vlees en een paar geroosterde paprika’s. Daarmee kruipen we in een taxi en laten ons naar een mooi strand voeren. In de taxi begint de zak een beetje te druppen. Om geen sporen na te laten houdt Bart voor de rest van de rit het hele zootje met zijn 2 armen uit het raam. De plastic zak wappert langs alle kanten en de chauffeur kijkt af en toe bezorgd naar rechts maar op wat sop na geraakt onze lunch heelhuids op het strand en moet de taxi niet gedweild worden. We installeren ons in het fijnste zand tussen de Mexicaanse families en eten het lekkere geroosterde vlees.
Huatulco is bekend om zijn baaien en stranden. Wij brengen de middag door op Playa la Entrega, fameus voor zijn koraal en snorkelmogelijkheden. Er zijn veel Mexicaanse toeristen. Ze baden massaal in het rustige water en zitten aan plastic tafeltjes in het zand te eten. Er wordt vanalles verkocht op het strand, vis, ijs, fruit en ook kleine oestertjes, vers geplukt en heel lekker!
De baai zit vol koraal en er zwemmen exotische vissen met dikke lippen. Het is een gek tafereel, het koraal ligt vlakbij het drukke strand. Door de duikbril lijkt de onderwaterwereld zo ver weg, tegelijk is er gejoel en muziek van op het strand. Strange sensation!
We blijven tot het donker wordt op het strand en moeten met een lichtje ons gerief bij elkaar zoeken. Een mojito in een strandbar en een rondje presidenten, een taco onderweg en dan rest ons nog een uur of 3 om op de bus te wachten. Zoals gewoonlijk wachten we in stijl.
Onze laatste weken, dagen Mexico… plots moeten we rekening houden met de eindigheid van onze zee van tijd. We hebben nog een kleine 3 weken en willen nog naar Oaxaca, het culinaire mekka van Mexico en hebben na de uitspatting in Barra de la Cruz niet meer genoeg dagen om het traject op onze manier te trappen. Te ver, te hoog, te warm, teveel kleine baaien onderweg om in te blijven hangen. Ongepland leggen we de laatste fietskilometers van onze reis af tussen Pepes cabanas en het strand van Barra de la Cruz. Een prachtige kilometer over een stoffige dirt road, door het dorp met zijn leger slapeloze honden en hanen, langs de lagune naar de oceaan.
Eén keer raakt Bart zijn kruin tijdens het fietsen de bladeren van een boom en valt er een slang uit de boom, net niet op hem. We leggen de kilometer verschillende keren per dag af. Voor zonsopgang in het ochtendgloren, na zonsondergang en op veel momenten ertussen. Soms met de kinderen, soms alleen, soms met meeliftende surfers en hun plank(en). Dankzij de fietsen kennen we iedereen op het strand. Een busje, een surfplank, dat zijn hier de gebruikelijke accessoires, fietsen met kinderen op niet. En dat is wat de fietsen de ganse reis voor ons deden, ze brachten ons op mooie plekken maar vooral nabij veel mooie mensen. Thanks guys!
Congee Pedalee 